Nowe technologie są dziś nierozłącznym elementem codziennego życia. Wykorzystujemy je w pracy, edukacji i rozrywce. Ich nadmiar wpływa jednak na nasze zdrowie.

Na świecie z Internetu korzysta już ponad 4,6 miliarda ludzi, a z mediów społecznościowych ponad 4 miliardy. Nowe technologie informacyjno-cyfrowe zadomowiły się w naszym życiu. Z pewnością są bardzo pomocne. Coraz wyraźniej zauważalne jest jednak, że ich nadmiar może wywołać przemęczenie, niewyspanie, brak koncentracji czy spadek efektywności. Czy dorośli Polacy dbają o swoją higienę cyfrową? Wiedzą jak i kiedy korzystają z urządzeń ekranowych? Odpowiedzi na te pytania można znaleźć w danych zogólnopolskiego badania higieny cyfrowej, przeprowadzonego przez Fundację Orange i Instytut Cyfrowego Obywatelstwa.

Higiena cyfrowa?

Higiena cyfrowa to zachowania związane z używaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych, w taki sposób, by nie zagrażały naszemu życiu i zdrowiu. Bez wątpienia chodzi o urządzenia ekranowe i właściwe korzystanie z Internetu. Nieumiejętne wykorzystywanie tych zasobów i możliwości może prowadzić do groźnych konsekwencji w obszarze zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego. A czy Polacy dbają o higienę cyfrową? Badania zrealizowane przez Instytut Cyfrowego Obywatelstwa oraz Fundację Orange pokazują, że nie do końca. Nie zawsze zdajemy sobie sprawę, jak bardzo cyfrowy świat nas, dorosłych, „wciągnął”. Świadomość tego jest niezwykle ważna. Reasumując, nasze postawy i zachowania są wzorem do naśladowania przez dzieci i młodzież, także w kontekście korzystania z urządzeń ekranowych i Internetu.

Czas przed ekranem bez kontroli

Pomysłodawcom i realizatorom badania zależało na tym, aby zwrócić uwagę skalę zjawiska. Bezsprzecznie nieumiejętne korzystanie z Internetu i urządzeń ekranowych jest dzisiaj problemem społecznym. Dotyczy on wszystkich grup wiekowych, a nie tylko dzieci i młodzieży, jak zwykło się uważać. W ramach badania skoncentrowano się na kluczowych zachowaniach z czterech obszarów higieny cyfrowej. Były to:

  • stawianie granic i kontrola w używaniu urządzeń ekranowych,
  • bezpieczne używanie Internetu,
  • tworzenie i odbieranie informacji w Internecie,
  • inne zalecane zachowania prozdrowotne związane z używaniem ekranów (m.in. dbałość o sen czy bezpieczeństwo w ruchu drogowym).

Co wyniknęło z badań? Główny wniosek płynący z raportu pt. „Higiena Cyfrowa Osób Dorosłych” to niewielki odsetek dorosłych chroniących swoje zdrowie podczas używania urządzeń ekranowych. Potwierdzają to wyniki badania:

  • 14,3% osób dorosłych kontroluje swój czas ekranowy, 21,9% ogranicza liczbę powiadomień,
  • 9,3% badanych unika używania urządzeń ekranowych przed snem, a 18,1% unika kładzenia telefonu przy lub w łóżku przed zaśnięciem,
  • 20,3% osób wykonując czynności wymagające skupienia, jak praca czy uczenie się, usuwa telefon z zasięgu wzroku,
  • co 4 osoba spożywa posiłki bez ekranu w zasięgu wzroku.

Sprawdź, czy masz powody do niepokoju.
Wypełnij Test Higieny Cyfrowej!

Organizatorzy badania przygotowali także Test Higieny Cyfrowej. Może z niego skorzystać każda zainteresowana osoba. Test pomaga sprawdzić, czy wystarczająco chronimy swoje zdrowie w czasie w badanym kontekście. Wskazuje też dobre nawyki, które warto wprowadzić w swoim życiu. Test wraz z praktycznymi poradami jest dostępny bezpłatnie na stronie: www.higienacyfrowa.pl.

Warto wiedzieć

Ogólnopolskie Badanie Higieny Cyfrowej 2022 było elementem projektu badawczo-edukacyjnego „Higiena Cyfrowa Osób Dorosłych”. Projekt zrealizowała Fundacja Instytut Cyfrowego Obywatelstwa i Fundacja Orange w latach 2022–2023. Celem projektu było dostarczenie brakującej wiedzy na temat higieny cyfrowej osób dorosłych. Co ważne, autorzy chcieli też dotrzeć do tej grupy z działaniami edukacyjnymi na temat chroniących zdrowie zachowań związanych z używaniem technologii informacyjno-komunikacyjnych.

Pełen raporty dostępny TUTAJ.